En ocasión del dossier Donde están ellas, presentamos tres poemas en castellano y armenio traducidos por la crítica y poeta argentina Marisa Martínez Pérsico desde el inglés (en traducción de la propia Chakhian y de Pawel Sakowski). Ambas participaron en la pasada edición del festival 57ª Struga Poetry Evenings en Macedonia, agosto de 2018. Tatev Chakhian es una poeta y artista visual armenia nacida en 1992 en Ereván. Actualmente vive en Polonia. En 2016 publicó su primer libro titulado Sin identidad, que fue nominado al premio 2018 Poet of Freedom, a la 5ª Edición del Premio Literario de la Ciudad de Gdansk, y publicado en polaco. Sus poemas han aparecido en numerosas antologías y revistas internacionales y fue parcialmente traducida al holandés, ruso, macedonio, persa, inglés y alemán. En 2016 Chakhian obtuvo el premio anual de la revista polaca Obywatelska y el premio literario Dionis Maliszewski. En Armenia fue galardonada con el primer premio de literatura Sahak Partev y el premio de literatura de la primera dama de Armenia. Las actividades artísticas de Tatev combinan la poesía con los medios mixtos. Sus collages de papel han sido exhibidos en Armenia, Polonia y Bélgica. Se graduó en la Facultad de Antropología Cultural de la Universidad Estatal de Ereván y uno de sus principales intereses académicos es la semiótica urbana. Es editora de la plataforma de poesía iraní contemporánea www.iranliter.com y trabaja como profesora, editora y traductora. Su página oficial es http://tatevchakhian.com/.
№ 39
Cada poema es un zapato,
y cada segundo zapato es un poema.
Hay un poema que te lleva más lejos que un zapato.
Hay poemas de impacto y recreación,
uno que te hace doler el dedo gordo,
y, en principio,
uno no debería probarse un poema si no es suyo.
Hay haikus de verano,
largos poemas de invierno
y los de otoño estropeados por una sola lluvia.
Los más jóvenes lucen grandes poemas
que, de a poco,
terminan encogiéndose algo más,
y los adultos no amarran torniquetes a los poemas.
Los nuevos poemas crujen,
los antiguos se quedan en silencio.
Hay un poema para huir,
otro poema que te lleva a casa
y un poema que debes quitarte antes de entrar
para calzarte suave, rítmicamente, en superficie
otro poema totalmente diferente.
Para poner a prueba un poema no sirve quemar cuero,
tan solo pararte en una calle y declarar: «estoy perdido».
№ 39
Ամեն բանաստեղծություն կոշիկ է,
ու ամեն երկրորդ կոշիկ՝ բանաստեղծություն:
Կա բանաստեղծություն, որ կոշիկից ավելի հեռու է տանում:
Կա կտկտացող ու քստքստացող բանաստեղծություն,
բանաստեղծություն, որ ցավեցնում է ճկույթդ,
ու ընդհանրապես
չի կարելի հագնել ուրիշի բանաստեղծությունը:
Կան ամառային թանկաներ,
ձմեռային երկարաճիտ պոեմներ
ու աշնանային գործեր՝ առաջին անձրևից փչացող:
Փոքրերը մեծ բանաստեղծություն են հագնում
ու սովորաբար՝ թարս,
ու ավելի են փոքրանում,
մեծերը չեն կապում բանաստեղծության քուղերը:
Նոր բանաստեղծությունները ճռճռում են,
հները՝ լռում:
Կա փախուստի բանաստեղծություն,
տուն տանող բանաստեղծություն
ու բանաստեղծություն, որ պիտի հանես տուն մտնելիս,
որ հագնես փափուկ, տափակ, հանգ ու վանկով
բոլորովին ուրիշ բանաստեղծություն:
Բանաստեղծությունը ստուգելու համար
պետք չէ վառել կաշին.
պարզապես կանգնիր փողոցում ու ասա՝ մոլորվել եմ:
DESPUÉS DE UNA REVOLUCIÓN
Después de una revolución,
después de una guerra ganada,
después de un día de independencia,
un limpiador de calles,
sombrío e inclinado,
nunca piensa en la revolución
ni en la victoria,
y tanto menos en la independencia.
ՀԵՏՀԵՂԱՓՈԽԱԿԱՆ
Հեղափոխությունից,
հաղթած պատերազմից,
անկախության տոնից հետո
փողոցը մաքրող հավաքարարը՝
մռայլ, գլխիկոր,
երբեք չի մտածում հեղափոխության,
հաղթանակի
ու անկախության մասին հատկապես:
ARMENIA, ALDEAS EN LA CARRETERA
Tan solo déjalas atrás.
No hagas preguntas a la gente apoyada en las paredes,
no contemples las arrugas femeninas,
no esperes el regreso de los hombres al hogar,
nunca te asomes por encima de las cunas,
mantén tus ojos secos de las lágrimas,
no hagas el gesto de «adiós» con una mano
y no sonrías.
Sin tomar fotos,
sin escribir poemas sobre ellos,
regresa a tu autobús turístico,
apoya tu frente contra una ventana fría
convenciéndote de que no has visto nada,
que no recordarás,
y, de hecho, ¡no recuerdes!
¡Nunca!
¡No recuerdes jamás!
ՀՀ, ՃԱՄՓԻ ԳՅՈՒՂԵՐ
Պարզապես հեռացիր այստեղից:
Հարցեր մի տուր պատի տակ նստածին,
կանանց կնճիռներն ուշադիր մի զննիր,
տղամարդկանց տունդարձին մի սպասիր,
մի կռացիր ու սիրիր նորածնին,
չթրջվեն աչքերդ,
վերջում ձեռքով չանես, չժպտաս:
Առանց ֆոտոների,
բանաստեղծություն չգրած նրանց մասին՝
վերադարձիր տուրիստական ավտոբուսդ,
ճակատդ լուռ սեղմիր սառը պատուհանին,
իբր չես տեսել,
իբր չես հիշի
ու իսկապես մի հիշիր:
Երբեք:
Երբեք մի հիշիր:
